As novas medidas económicas do Goberno polo coronavirus, en detalle
O Consello de Ministros aprobou un paquete de medidas encamiñadas a protexer ás persoas traballadoras nun momento excepcional de crise sanitaria, social e económica ocasionada pola pandemia de Covid-19.
As decisións do Executivo están dirixidas a mitigar os efectos económicos do coronavirus no mercado laboral de maneira que as posibles perdas de emprego non sexan definitivas senón que supoñan unha paréntese na relación laboral entre as empresas afectadas e os traballadores. Neste período de suspensión, os traballadores non quedarán á súa sorte e contarán con prestacións para poder facer fronte ás súas necesidades.
PARA OS TRABALLADORES
SUSPENSIÓNS DE EMPREGO
O Real Decreto-Lei aprobado polo Consello de Ministros prevé que se axilicen os mecanismos e prazos de autorización dos Expedientes de Regulación de Temporal de Emprego (ERTE) ou a redución da xornada das persoas traballadoras para evitar que ninguén quede atrás. Tamén para que as empresas poidan retomar a súa actividade normal canto antes, en canto as condicións sanitarias permítano. Estes expedientes tramitaranse no prazo de cinco días.
O Estado farase cargo de que os afectados polos ERTE derivados da crise do coronavirus perciban prestacións por desemprego aínda no caso de que non cotizasen o tempo suficiente (período de carencia) para acceder ao subsidio por desemprego.
O período de cobranza da prestación, mentres dure esta situación, non se restará do período de cómputo da prestación por desemprego que acumulen os traballadores, é dicir, poñerase o “contador a cero” cando termine este momento excepcional. Considérase, por tanto, unha paréntese na prestación de desemprego que non afectará a eventuais prestacións futuras do cotizante.
PRESTACIÓNS
Ningún traballador deixará de percibir unha prestación no caso de que non poida realizar os trámites a tempo. Garantirase este dereito aínda que non poida finalizar a solicitude en prazo.
COIDADORES DE DEPENDENTES
No paquete de medidas aprobadas polo Goberno prevese que as persoas traballadoras poidan reducir ata o 100% a súa xornada ou reorganizala para poder afrontar o peche de colexios e doutros centros Sociais de atención. Poderán acollerse “as persoas traballadoras por conta allea que acrediten deberes de coidado respecto ao cónxuxe ou parella de feito, así como respecto dos familiares por consanguinidade, ata o segundo grao da persoa traballadora”. Tamén no caso de que, por circunstancias relacionadas co Covid-19, a persoa que se encargou desta coidado ou asistencia non puidese seguir facéndoo.
A redución de xornada deberá comunicarse á empresa con 24 horas de antelación. É unha medida fundamental para favorecer a conciliación e a corresponsabilidade e entenderase como o dereito individual de cada un dos coidadores ou coidadoras.
As modificacións de xornada deberán solicitarse de maneira “xustificada, razoable e proporcionada” para acomodarse ás necesidades de organización da empresa e limitaranse á duración do período excepcional.
TELETRABALLO
O Real Decreto-lei aprobado polo Executivo quere contribuír á posibilidade de que as empresas poidan reformularse e adaptar a súa organización. Para adaptarse de maneira flexible ás novas condicións laborais, flexibilizarase e facilitará a posibilidade de que o traballador se acolla ao teletraballo a través dun sistema de autoavaliación ou checklist que cada empregado poderá cumprimentar individualmente.
As medidas necesarias para implementar o teletraballo “serán prioritarias fronte ao cesamento temporal ou redución da actividade”. As empresas deberán facer un esforzo razoable e proporcionado para adaptarse á situación en curso.
TRABALLADORES FIXOS DISCONTINUOS
Amplíase a protección por desemprego ás persoas socias traballadoras de cooperativas cando acrediten que as causas que ocasionaron a suspensión ou a redución da xornada estean relacionadas co Covid-19.
PARA AS EMPRESAS
EXONERACIÓN DE CUOTAS
A Real Decreto-Lei establece, en primeiro lugar, que as empresas que realicen un Expediente de Regulación de Emprego Temporal (ERTE) a causa do COVID-19 -cuxos requisitos se flexibilizan- poderán acceder a unha exoneración das cotas á Seguridade Social, que corresponderían polos
traballadores afectados polos devanditos expedientes, nos termos que indica o texto do real decreto. Aplicarase tanto ás persoas traballadoras con suspensión do contrato como aquelas que vexan reducida a súa xornada polo ERTE.
Esta exoneración non terá impacto sobre os traballadores, pois ese período constará como efectivamente cotizado para todos os efectos. Ademais, para facilitar os trámites ás empresas neste momento tan complicado, non será necesario que realicen ningunha solicitude expresa ante a Tesourería Xeral da Seguridade Social, senón que esta directamente non facturará as cotizacións dos empregados identificados pola empresa a través do Sistema de Liquidación Directa e o SEPE.
CESE DE ACTIVIDADE
Para os traballadores e traballadoras por conta propia establécese tamén unha nova prestación extraordinaria para os casos en que a súa actividade viuse severamente afectada polas medidas tomadas polo COVID-19.
Poderán solicitar esta nova prestación, análoga á de cesamento de actividade, aquelas persoas traballadoras por conta propia ou autónomas, cuxa actividade quede suspendida pola declaración do estado de alarma ou cuxa facturación no mes anterior ao que se solicita a prestación véxase reducida, polo menos, nun 75 % en relación coa media de facturación do semestre anterior.
Esta prestación, que será incompatible con calquera outra da Seguridade Social, terá unha contía do 70% da base reguladora, aínda que non se cumpriu o período mínimo para acceder á prestación por cesamento de actividade.
A duración desta prestación extraordinaria será dun mes, podéndose ampliar ata o último día do mes no que finalice o estado de alarma, no caso de que este prorróguese. O tempo da súa percepción entenderase como cotizado e non reducirá os períodos de prestación por cesamento de actividade aos que o beneficiario poida ter dereito no futuro.
Tamén poderán solicitar esta prestación aqueles profesionais autónomos con traballadores e traballadoras ao seu cargo. Neste caso, poderán tramitar un ERTE para estes e, ao mesmo tempo, acceder a esta prestación extraordinaria. O obxectivo destas medidas é que o emprego poida recuperarse canto antes unha vez pasada esta situación excepcional.
Para acceder a esta nova prestación, a persoa beneficiaria deberá dirixirse á Mutua habitual coa que teñan cubertas as continxencias profesionais; ao ISM, no caso do Réxime Especial de Traballadores do Mar ou ao SEPE, nos casos nos que teñan a cobertura co Instituto Nacional da Seguridade Social
(INSS).
LIÑAS DE CRÉDITO
Outro bloque de medidas permite asegurar a liquidez das empresas para que poidan manterse operativas co obxectivo de que un problema de liquidez non se converta nun problema de solvencia. Por iso aprobouse a creación dunha liña de avais e garantías públicas por un valor de ata 100.000 millóns de euros. Isto vai permitir mobilizar entre 150.000 e 200.000 millóns de euros. O Estado será o garante das operacións.
Ademais, apróbanse liñas de avais adicionais de 2.000 millóns de euros para as empresas exportadoras con mecanismos áxiles, favorecendo especialmente ás pequenas e medianas empresas.
Doutra banda, as Administracións Públicas van axudar ás súas empresas contratistas para mitigar as consecuencias do COVID-19 nos contratos do sector público. Vai establecer un réxime específico de suspensión de contratos públicos, con ampliación de prazos e compensación de salarios, co fin de evitar a resolución dos contratos e a consecuente perda de emprego.
Para apoiar o sistema produtivo e empresarial, o Goberno tamén reforma a normativa sobre investimentos exteriores, para impedir que empresas de países de fóra da Unión Europea poidan facerse co control de entidades españolas en sectores estratéxicos, aproveitando a caída conxuntural do valor das súas accións nesta situación de crise económica.