Muras: Ruta pola Serra do Xistral
En pleno corazón da provincia de Lugo, a Serra do Xistral agocha unha das rutas máis espectaculares e esixentes de Galicia: un percorrido circular de case 60 quilómetros que arrinca na parroquia do Viveiró (Muras) e leva ao aventureiro a través de montes, nacementos de ríos, eólicos, bosques húmidos e vales profundos como o do Inferno. Un desafío físico e emocional para quen ama a montaña na súa forma máis pura.
A ruta comeza no Viveiró. Desde alí, os primeiros quilómetros levan pola DP-6502 ata abandonar o asfalto e afrontar unha dura subida cara ao Monte O Xistral, que con 1032 metros é o teito da serra. Sen chegar á cima, o camiño roza os 960 metros de altitude antes de comezar un descenso pronunciado por Lombo Longo.
Moi preto desta baixada nace un dos ríos máis emblemáticos de Galicia: o Eume, froito da unión das augas do Rego do Lamoso e do Toxeiras. Desde este punto, o traxecto continúa cun sobe e baixa constante, pasando polo outeiro dos Altos do Fiouco, A Pena do Ovo e Os Chaos, ata cruzar o Río do Pedrido, un paso complicado pola súa forza e caudal.
Logo dun pequeno tramo asfaltado pola LU-P-0101, os sendeiros lévannos ao Parque Eólico Cuadramón e aos Montes da Fragavella, pasando pola zona de Almuxada e cruzando regos con nomes evocadores como o da Fraguela ou o do Cabo. Aquí os ventos e a néboa son compañeiros constantes, facendo honra ao carácter indómito da serra.
Tralas subidas ao Curro do Bispo e a Pena Beira, e o paso polos vales do Porto da Cal e do Inferno, a ruta volve coller altura ata A Arca, pasando antes pola ermida de San Antonio, xa no termo do Calvo. Ao seu carón, o Eume, cada vez máis robusto, acompaña un descenso prolongado ata a Ponte Ferreiros. A subida final ao Campo do Foxo, no Parque Eólico de Vilalba, pecha con forza a parte máis dura da xornada, onde mesmo os cabalos salvaxes semellan gardiáns dos cumios.
A ruta é, en palabras dos autores, “rompepiernas”, con máis de 1400 metros de desnivel positivo acumulado, tramos duros e baixadas técnicas. A dificultade non está tanto na técnica como na resistencia e na capacidade de adaptación ao terreo e ao clima, que neste caso foi especialmente duro: choiva, néboa, vento e frío.
A paisaxe, con todo, recompensa o esforzo. A natureza amósase en estado puro: os regos cruzan camiños, os vales escóndense entre lombas e a fauna —especialmente cabalos ceibes— é constante. Trátase dunha ruta na que un se sente pequeno ante a magnitude da contorna.
É unha ruta recomendada para ciclistas de montaña experimentados ou sendeiristas ben preparados. Realizouse con bicicleta de montaña e GPS (GARMIN), e cómpre estar atentos ao estado dos sendeiros, pois algúns poden estar pechados por vexetación ou contar con valados que será necesario superar. A época máis axeitada para facela é o verán, cando o tempo e o estado dos camiños son máis favorables.
Non hai moitas fontes de auga potable, polo que se recomenda levar suficiente líquido. O percorrido cruzará varios regos e ríos, entre eles o Landró, Eume, Pedrido e do Porto, polo que o contacto coa auga e coa natureza é continuo.